Μετωπική σύγκρουση Υπουργείου Παιδείας - Πανεπιστημίων

Απορρίπτουν τα πανεπιστήμια συνολικά τις προτάσεις του υπουργείου Παιδείας για αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς δεν τις θεωρούν ούτε καν βάση συζήτησης. 

Ούτε καν βάση συζήτησης δεν θεωρούν τις προτάσεις της υπουργού οι πρυτάνειςΚανένας δεν πιστεύει ότι στις 15 Ιανουαρίου το υπουργείο θα είναι σε θέση να προχωρήσει στην κατάρτιση νομοσχεδίου.

Στην έκτακτη σύνοδο των πρυτάνεων,  στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, καθώς φοιτητές και σπουδαστές είχαν προγραμματίσει συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, οι πανεπιστημιακοί επιχειρούν να καταρτίσουν κείμενο κοινών προτάσεων που δεν έχουν ουδεμία σχέση με τις προτεινόμενες και θα καλέσουν το υπουργείο να συζητήσουν επ' αυτών.

Την ίδια ώρα το υπουργείο Παιδείας φέρεται να επιμένει στις.....

..θέσεις του, με μικρές υποχωρήσεις, οδηγώντας έτσι τις σχέσεις του με τα πανεπιστήμια σε μετωπική σύγκρουση.

Το κλίμα εντείνεται μετά τις τελευταίες κινήσεις του υφυπουργού Παιδείας Γ. Πανάρετου, με το «κυνήγι» των συγγενών στα ιδρύματα, σε μια προσπάθεια να ξεριζώσει το αγκάθι της οικογενειοκρατίας που μαστίζει χρόνια τώρα τα πανεπιστήμια.

Παρά την επιμονή του υπουργείου, ελάχιστα ιδρύματα ανταποκρίθηκαν και έστειλαν στοιχεία για συγγενείς και φίλους που εκλέχθηκαν καθηγητές με διαδικασίες που ενδεχομένως είναι παράτυπες ή και παράνομες. Την περασμένη Πέμπτη, λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση των πρυτάνεων, ο Γ. Πανάρετος έστειλε επιστολή στα ιδρύματα λέγοντας ότι αν δεν στέλνουν τα στοιχεία που θα ζητάει κάθε φορά το υπουργείο Παιδείας, θα «τιμωρούνται» με αναστολή της χρηματοδότησής τους.

Η κυβέρνηση, όπως λένε καθηγητές, επέλεξε, για επικοινωνιακούς λόγους, να προβάλει με τέτοιον τρόπο τις «γκρίζες ζώνες» που υπάρχουν σε ορισμένα ιδρύματα, ώστε να απαξιώνονται στα μάτια της κοινής γνώμης. Στους χειρισμούς του υπουργείου, λένε ορισμένοι πρυτάνεις, εντάσσεται και το γεγονός ότι έβαλε στο στόχαστρο τους καθηγητές, άφησε απ' έξω τους φοιτητές, ελπίζοντας ότι έτσι θα περάσει ευκολότερα τα σχέδιά του, τα οποία ούτως ή άλλως δεν είναι εφαρμόσιμα.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, κανένας δεν πιστεύει ότι στις 15 Ιανουαρίου που έχει θέσει ως καταληκτική ημερομηνία το υπουργείο Παιδείας θα είναι σε θέση να προχωρήσει με τη συναίνεση των πανεπιστημίων στην κατάρτιση νομοσχεδίου. Επιπλέον ορισμένοι πρυτάνεις υποστηρίζουν ότι «η κυβέρνηση επιχειρεί να καταργήσει το άρθρο 16 του συντάγματος, χρησιμοποιώντας ως "δούρειο ίππο" πρότυπα διοίκησης τα οποία προέρχονται από ιδιωτικά πανεπιστήμια της Αμερικής. Αν αυτά τα μοντέλα πέτυχαν εκεί, δεν σημαίνει ότι μπορεί να επιτύχουν στην Ελλάδα».

Πώς θα αντιδράσουν τα ιδρύματα

Αν το υπουργείο Παιδείας εμμείνει στις θέσεις του, και δεν συζητήσει τις προτάσεις των πανεπιστημίων, τα ιδρύματα αναμένεται να αντιδράσουν έντονα.

Το Ε. Μ. Πολυτεχνείο με το ιδιαίτερο συμβολικό βάρος του έχει ήδη δώσει το στίγμα, θέτοντας ως όρο την απόσυρση των προτάσεων του υπουργείου. Ακόμη η πλειοψηφία των μελών του ιδρύματος ζητεί ως απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση να δεσμευθεί το υπουργείο επιπλέον ότι: Δεν θα μειωθούν περαιτέρω οι κρατικές δαπάνες. Δεν θα μειωθεί το διδακτικό προσωπικό. Δηλαδή, να μην εφαρμοσθεί στα ιδρύματα η διάταξη που θέλει για κάθε θέση διδακτικού προσωπικού που εκκενώνεται να γίνεται πρόσληψη μόνον αφού έχει εγκριθεί η σχετική πίστωση. Ζητάει ως όρο διάλογο και ότι δεν θα γίνει περαιτέρω μείωση των μηνιαίων αποδοχών των πανεπιστημιακών, που ήδη έχουν περικοπεί κατά 30%.
Εφόσον δεν γίνουν δεκτά όλα αυτά τα αιτήματα, το Πολυτεχνείο φαίνεται πως θα βάλει λουκέτο όπως ακούστηκε από πολλούς στη σύγκλητο. Θα γίνουν απεργίες των καθηγητών, ενώ οι φοιτητές θα προχωρήσουν συγχρόνως σε καταλήψεις όλων των σχολών.
Πολλοί πρυτάνεις πάντως υποστηρίζουν ότι στην περίπτωση που δεν ακούσει το υπουργείο τα πανεπιστήμια, αυτά θα προσφύγουν στα δικαστήρια εναντίον του νόμου που θα ψηφίσει η κυβέρνηση και ο οποίος δεν θα εφαρμοσθεί, όπως ήδη έχει συμβεί και στο παρελθόν.
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα δήλωσε στην «Κ.Ε.» ο πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γ. Μυλόπουλος: «Αν το υπουργείο δεν ακούσει τις προτάσεις των ιδρυμάτων, θα οδηγηθούμε σε μια αναταραχή άνευ προηγουμένου για το τίποτα. Κι αυτό δεν είναι το χειρότερο. Είναι μία από τις σπάνιες φορές που τα πανεπιστήμια αφού συμφώνησαν ότι είναι αναγκαίες οι αλλαγές, προχώρησαν σε συζητήσεις, με όλα τα μέλη τους. Τα περισσότερα κατέληξαν σε συγκεκριμένες προτάσεις. Αν δεν ακουστούν, τότε έχει χαθεί η μεγαλύτερη ευκαιρία αλλαγής για τα επόμενα τουλάχιστον είκοσι χρόνια. Επιτέλους, όπως όλοι εμείς εμπιστευτήκαμε τους πολιτικούς για να μας βγάλουν από την οικονομική κρίση, έτσι και αυτοί ας εμπιστευθούν τον πνευματικό κόσμο της χώρας, να οδηγήσει τα πανεπιστήμια στη νέα εποχή».
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Θ. Παπαθεοδώρου επισήμανε στην «Κ.Ε.»: «Επειδή η δέσμη προτάσεων του υπουργείου δεν αντιπροσωπεύει την πανεπιστημιακή κοινότητα, τα ιδρύματα καταθέτουν τις δικές τους προτάσεις. Αν το υπουργείο δεν ακούσει, τότε αυτό θα έχει το βάρος της πολιτικής του, με ό,τι αυτό συνεπάγεται».

Μ. ΠΑΠ.

Το αντισχέδιο των πρυτάνεων

Περισσότερα από δέκα πανεπιστήμια, μέσα από συλλογικές, ανοιχτές διαδικασίες πρώτη φορά συζήτησαν και φαίνεται να συμφωνούν μεταξύ τους σε πολλά σημεία, τα οποία θα περιλάβουν στο τελικό κείμενο με τις αλλαγές, που θα υποβάλουν ως βάση διαλόγου αναγκαίες μεν, αλλά αντίθετες με όσα προτείνει το υπουργείο.

Τα σημεία αυτά είναι:

1Ανώτατο συλλογικό όργανο διοίκησης είναι η Σύγκλητος, η οποία θα αποτελείται από τις πρυτανικές αρχές (τον πρύτανη και τους αντιπρυτάνεις) και εκλεγμένους εκπροσώπους των μελών ΔΕΠ των φοιτητών, των διοικητικών υπαλλήλων κ.λπ.

2Το Πρυτανικό Συμβούλιο είναι εκτελεστικό όργανο του πανεπιστημίου και αποτελείται από τον πρύτανη, τους αντιπρυτάνεις και το γραμματέα του ιδρύματος, ο οποίος όμως συμμετέχει χωρίς δικαίωμα ψήφου.

3 Ο πρύτανης και οι αντιπρυτάνεις εκλέγονται με άμεση και καθολική ψηφοφορία, με στάθμιση της ψήφου των φοιτητών.

4 Διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα των πανεπιστημίων. Πλήρης διοικητική, ακαδημαϊκή και οικονομική αυτοτέλεια. Ο κορμός της χρηματοδότησης θα είναι δημόσιος, ενώ τα πανεπιστήμια θα μπορούν να βρουν τρόπους αξιοποίησης της περιουσίας και των πόρων τους.

5 Βασική μονάδα του πανεπιστημίου θα είναι το τμήμα και όχι η σχολή, που προτείνει το υπουργείο, το οποίο μάλιστα βασίζει το νέο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια σ' αυτή την αλλαγή.

6 Συμβούλια στα οποία θα μπορούσε να συμμετάσχει ένας πολύ μικρός αριθμός εξωπανεπιστημιακών με συμβουλευτικό και μόνο ρόλο, είναι αποδεκτά. Ορισμένα πανεπιστήμια προτείνουν τη σύσταση συμβουλίου εποπτείας, λογοδοσίας και ελέγχου, που θα περιλαμβάνει από 9 έως 15 μέλη, μεταξύ των οποίων θα μπορούσε να υπάρχουν ως μέλη και εξωπανεπιστημιακές προσωπικότητες σε αναλογία 1/3 έναντι 2/3 που θα είναι μέλη του πανεπιστημίου τα οποία δεν θα κατέχουν όμως άλλη διοικητική θέση. Το συμβούλιο αυτό θα έχει κυρίως ελεγκτικό ρόλο.

Μαρία Παπουτσάκη 

Πηγή